สมาคมจิตวิทยาแห่งประเทศไทย เริ่มก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 9 สิงหาคม พ.ศ.2504 โดยมี ศาสตราจารย์ ดร.หม่อมหลวงตุ้ย ชุมสาย ผู้เป็นอาจารย์จิตวิทยาที่มีชื่อเสียงที่สุดในช่วงนั้น เป็นนายกสมาคมคนแรก (พ.ศ.2504-2506) ต่อมาศาสตราจารย์ นายแพทย์ประสพ รัตนากร ผู้เป็นแพทย์เฉพาะทางประสาทวิทยาและจิตวิทยาคนแรกของไทยได้รับหน้าที่ เป็นนายกสมาคมฯคนที่ 2 มาเป็นเวลายาวนานตั้งแต่ พ.ศ.2507 ถึง 2531 จนมาถึง รองศาสตราจารย์ ดร. ประสาร มาลากุล ณ อยุธยา อดีตคณบดีคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้รับเลือกตั้งเป็นนายก สมาคมฯ คนที่ 3 ปรากฏว่าในช่วงนั้นต้องมีการดําเนินการขอจดทะเบียนจัดตั้งสมาคมใหม่ เนื่องจากตาม ระเบียบการจัดตั้งสมาคมวิชาชีพของราชการ ซึ่งขณะนั้นกระทรวงวัฒนธรรมรับผิดชอบดูแลอยู่ สถานภาพของสมาคมจิตวิทยาแห่งประเทศไทยได้สิ้นสุดไปแล้ว นายกสมาคมคนที่ 3 ได้พยายามดําเนินการ จดทะเบียนจัดตั้งสมาคมใหม่ จนเรียบร้อยเมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ.2536 แล้วจึงจัดการเลือกตั้งนายกสมาคมฯ คนที่ 4 ซึ่ง ได้แก่ ศาสตราจารย์ ดร.ดวงเดือน พันธุมนาวินมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร จากนั้นตั้งแต่ปี พ.ศ.2536 – 2558 เป็นเวลา 22 ปี ได้มีอาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิจากสถาบันการศึกษาชั้นนํา ของประเทศ คือจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และในช่วง 8 ปีหลัง คือ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ ราชวิทยาลัย (มจร.) ทําหน้าที่บริหารงานสมาคมฯ ต่อเนื่องกันด้วยดีตลอดมา แต่ทางด้านนิตินัยมิได้มีการต่อทะเบียนสมาคม ฯ อย่างเป็นทางการ
เมื่อต้นปี พ.ศ.2559 เมื่อมี การเตรียมจัดงานครบรอบสถาปนาสมาคม 55 ปี ก็ได้พบหลักฐานทางราชการว่า ชื่อนายกสมาคมจิตวิทยา แห่งประเทศไทยที่เป็นทางการในเอกสารราชการยังเป็น นางประสาร มาลากุล ณ อยุธยา ผู้จดทะเบียน จัดตั้งสมาคมฯ เมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ.2536 อยู่ ดังนั้นจึงเป็นเหตุจําเป็นที่ผู้ซึ่งมีนามปรากฏเป็นทางการ ยังต้องรับผิดชอบทำหน้าที่บริหารงานและดําเนินการต่อทะเบียนสมาคม ฯ ให้เรียบร้อยต่อไป
การดำเนินการต่อทะเบียนสมาคม ฯ ได้ดำเนินการเสร็จสิ้นในปี 2561 พร้อมกับมีการเปลี่ยนแปลงข้อบังคับสมาคม ฯ ฉบับแก้ไขปี 2561 ซึ่งถือว่าเป็นการเริ่มต้นของสมาคม ฯ ขึ้นใหม่อีกครั้ง โดยมีนางประสาร มาลากุล ณ อยุธยา ดำรงตำแหน่งนายกสมาคม ฯ เป็นระยะเวลา 3 ปีตามข้อบังคับสมาคม ฯ (วาระปี 2561 – 2563) และในเวลาต่อมา (2563 – ปัจจุบัน) การดำเนินงานของสมาคม ฯ อยู่ในการดูแลของคณะกรรมการอำนวยการ วาระปี 2563 – 2566 โดยมี พันโท สุชัย สุรพิชญ์พงศ์ เป็นนายกสมาคม ฯ ซึ่งคณะกรรมการอำนวยการทุกคน ยังคงมีเจตนารมณ์แน่วแน่ที่จะสานต่องานอันทรงคุณค่าของศาสตร์วิชาชีพทางจิตวิทยาให้เป็นประโยชน์ต่อสังคมอย่างยั่งยืนต่อไป
รองศาสตราจารย์ ดร. ประสาร มาลากุล ณ อยุธยา